Το μάθημα επικεντρώνεται στο σύγχρονο θέατρο και ευαισθητοποιεί τους φοιτητές ως προς το πώς να διαβάζουν μια θεατρική παράσταση.  Πώς αφομοιώνει μια πανάρχαια τέχνη όπως το θέατρο τις κοσμογονικές αλλαγές που συμβαίνουν την εποχή της παγκοσμιοποίησης;  Το μάθημα εισάγει τους φοιτητές στην πολυμορφία των προσεγγίσεων που διακρίνει το σύγχρονο θέατρο με παραδείγματα από τον ελληνικό και τον διεθνή χώρο, που συμπεριλαμβάνουν καλλιτέχνες όπως ο Robert Wilson, ο Γιάννης Κόκκος, η A. Mnouchkine, η Sophie Calle, και o Σ. Κακκάλας.  Μια παράσταση μπορεί «υπηρετεί» το κείμενο, να το υπονομεύει ή να ή να είναι αυτοσχεδιαστική.  Ποια είναι η σχέση ανάμεσα σε κλασικές παραστάσεις όπου ο ηθοποιός έχει κεντρικό ρόλο και άλλες όπου ο ηθοποιός αποτελεί τμήμα μιας σχεδόν εικαστικής σύνθεσης, όπως στο θέατρο εικόνων;  Ποιος είναι ο ρόλος του κοινού σε μια παράσταση;  Υπάρχει μεγάλη απόσταση ανάμεσα σε παραστάσεις όπου το κοινό είναι παθητικός αποδέκτης και σε νέες, συλλογικές μορφές, όπου το κοινό γίνεται συνδημιουργός.  Θα μας απασχολήσουν ακόμα ζητήματα που αφορούν στη σχέση του θεάτρου με τη ζωή ή με τις άλλες τέχνες.  Υπάρχουν παραστάσεις όπου οι προσμείξεις αυτές είναι τόσο έντονες ώστε θέτουν ερωτήματα ως προς τα όρια του θεάτρου.  Σκοπός του μαθήματος είναι να ενθαρρύνει τους φοιτητές να γνωρίσουν καλύτερα και να συμμετάσχουν στο θεατρικό γίγνεσθαι του καιρού μας.

Κανονισμοί του μαθήματος

Στο μάθημα αυτό απαιτούνται δύο εργασίες, έκτασης έως 8 σελίδες, οι οποίες πρέπει να είναι δακτυλογραφημένες σε διπλό διάστημα.  Επίσης, είναι υποχρεωτική μία προφορική παρουσίαση, στην οποία θα βασιστεί η δεύτερη εργασία.  Τα θέματα των εργασιών και της παρουσίασης επιλέγονται σε συνεννόηση με την διδάσκουσα.  Στο μάθημα απαιτείται επίσης μια τελική προφορική εξέταση.  Σημαντική είναι επίσης η εβδομαδιαία συμμετοχή των φοιτητών στην διαξαγωγή του μαθήματος (20% της βαθμολογίας).

Δεν θα γίνονται δεκτές καθυστερημένες εργασίες, καθώς και εργασίες των οποίων το θέμα δεν έχω εγκρίνει.  Στις εργασίες αναφέρετε τις πηγές σας σε υποσημειώσεις και συμπεριλαμβάνετε βιβλιογραφία.  Με ενδιαφέρει κυρίως να διαπιστώσω εάν οι εξεταζόμενες/οι είναι σε θέση να συζητήσουν τις παραστάσεις με κριτική διάθεση.  Εκτιμώ ιδιαίτερα την πρωτοτυπία στην σκέψη και την ικανότητα να κάνουν οι φοιτήτριες/ες γόνιμες συγκρίσεις ανάμεσα σε παραστάσεις.

Εργασίες με αντιγραφές θα μηδενίζονται και η αντιγραφή θα έχει και περαιτέρω αρνητικές επιπτώσεις στην τελική βαθμολογία.   

Η βαθμολογία μαθήματος βασίζεται στην εξής ποσόστωση: Συμμετοχή στην τάξη 20%, Πρώτη εργασία (20%), δεύτερη εργασία και προφορική παρουσίαση (35%), προφορική εξέταση (15%). 

Στο μάθημα απαιτούνται τέσσερις παρουσίες από όλους όσους έχουν εγγραφεί.  Οι ακροατές είναι ευπρόσδεκτοι. 

Τα αναγνώσματα για το μάθημα υπάρχουν σε ηλεκτρονική μορφή στην βιβλιοθήκη και στο Copypoint.

Πρόγραμμα Μαθημάτων[1]

1. Εισαγωγή
2. P. Pavis, Λεξικό του θεάτρου (επιλογές)

Ε. Βαροπούλου, «Προς μια νέα συνείδηση του χρόνου και του βλέμματος» και «Το λυκόφως των μεγάλων σκηνοθετών» στο Ζωντανό θέατρο 17-52.

2. Σ. Κακκάλας, Golfω 2.3 beta (βασισμένο στο έργο του Σ. Περεσιάδη)

Πρόγραμμα της παράστασης

34. M. Kotzamani “Athens Ancient and Modern” στο PAJ 92, σ. 26-34.

Κριτικές της παράστασης (επιλογή)

3. Antoine Vitez, Ηλέκτρα του Σοφοκλή (εκδοχή 1986)

Σ. Χαβιάρας, Η Ηλέκτρα του Σοφοκλή από τον Antoine Vitez. (επιλογές)

Γ. Κόκκος, Ο Σκηνογράφος και ο Ερωδιός (αποσπάσματα)

Γ. Κόκκος, συνέντευξη, Lifo 18/02/2012  www.lifo.gr/mag/features/3067

Ολόκληρη η παράσταση υπάρχει στο youtube.

4, 5      Robert Wilson, Les Fables de La Fontaine βασισμένο σε μύθους του Λα

            Φονταίν

1. Aronson, “Robert Wilson” στο American Αvant-garde Τheatre: Α Ηistory, 122-133
2. Brantley, “On the surface the Moral: Beneath that, the Blood.” The New York Times July 12, 2007.
3. Marranca, “Introduction” στο The Theatre of Images

Ε. Βαροπούλου, «Ο Ουίλσον της παντομίμας» στο Ζωντανό θέατρο 108-112.

www.robertwilson.com

6, 7      A. Mnouchkine, Le Dernier Karavanserail

Ph. Wehle, “Theatre du Soleil.  Dramatic Response to the Global refugee Crisis” PAJ 80, May 2005

110. Mnouchkine, «Το χειρωνάκτιον της τέχνης» στο Από το Θέατρο Τέχνης στην Τέχνη του Θεάτρου 108-110.

Ariane Mnouchkine” στο In Contact with the Gods? …” ο.π.

166. Shevtsova, “Ariane Mnouchkine” στο Fifty Key Theater Directors 160-166.

8. Ιάννης Ξενάκης, Πολύτοπον Μυκηνών (1978)

Πρόγραμμα της παράστασης

Olga Touloumi, “The Politics of Totality.  Iannis Xenakis’ Polytope de Mycenes”

1. Kotzamani, “Greek History as Environmental Performance: Iannis Xenakis’ Mycenae Polytopon and Beyond” Gramma, υπό έκδοσιν.

9. Προφορικές παρουσιάσεις στην τάξη

Προτεινόμενη Βιβλιογραφία

Aronson, A. (2000). American Avant-garde Theater: A History. London and New York: Routledge.

& Βαροπούλου, Ε. (2002).  Το ζωντανό θέατρο.  Αθήνα: Άγρα.

& Brook, P. (1968). The Empty Space. New York: Atheneum.

& Carlson, M. 1996). Performance: A Critical Introduction. London and New York:      Routledge.

& Delgado, M. & Heritage, P. (1996). In Contact with the Gods? Directors Talk Theater. Manchester and New York: Manchester University Press.

& Hirst, D. (1993). Giorgio Strehler. Cambridge and New York: Cambridge University      Press. 

& Kiernander, A. (1993). Ariane Mnouchkine and the Theatre du Soleil.  Cambridge and      New York: Cambridge University Press. 

& Kotzamani, M. (2009). Athens Ancient and Modern.  Special Issue on the Contemporary Arts in Athens.  PAJ 92, 2.

& Lehmann, H. T. (2006). Postdramatic Theater. London and New York: Routledge.

& Marranca. B. (1977). The Theater of Images. Baltimore and London: Johns Hopkins      University Press.

& Mitter, Sh. & Shevtsova, M. (2005). Fifty Key Theatre Directors. London and New York: Routledge.

& Πατσαλίδης, Σ. (2012). Θέατρο και Παγκοσμιοποίηση. Αθήνα: Παπαζήσης.

& Πατσαλίδης, Σ. (2004). Από την αναπαράσταση στην παράσταση.  Αθήνα: Ελληνικά

      Γράμματα.

& Shevtsova, M. (2007). Robert Wilson. London and New York: Routledge.

& Τσατσούλης, Δ. (2011). Διάλογος Εικόνων. Αθήνα: Παπαζήσης. 

[1]  Ενδέχεται να υπάρξουν μικρές αλλαγές